4. คำบุพบท
คำบุพบท คือ คำที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างคำ เพื่อให้รู้ว่าคำที่อยู่หลังคำบุพบทนั้นมีหน้าที่เกี่ยวข้องกับคำที่อยู่ข้างหน้าอย่างไร คำบุพบทแบ่งออกได้หลายชนิด ดังนี้
4.1 .บุพบทแสดงความสัมพันธ์เกี่ยวกับสถานที่ เช่น ใน นอก บน ใต้ เหนือ ริม ข้าง หน้า หลัง ใกล้ ไกล ที่ จาก ถึง ได้แก่
เงินอยู่ในกระเป๋า
คนนั่งพักใต้ต้นไม้
4.2 บุพบทแสดงความสัมพันธ์เกี่ยวกับความประสงค์ เช่น แก่ เพื่อ โดย ด้วย ตาม ได้แก่
เขาเห็นแก่เงิน
เจ้าหน้าที่ต้องปฏิบัติโดยเร็ว
เราตกลงกันด้วยดี
4.3 บุพบทแสดงความสัมพันธ์กับเวลา เช่น เมื่อ ใน ณ แต่ ตั้งแต่ จน จนกระทั่ง สำหรับ เฉพาะ ได้แก่
เขาทำงานตั้งแต่เช้าจนเย็น
ฉันรอเธอจนกระทั่งเที่ยง
4.4 บุพบทแสดงความสัมพันธ์ เช่น ของ แห่ง ได้แก่
บ้านนี้เป็นสมบัติของปู่
อาคารแห่งประเทศไทย
4.5 บุพบทแสดงความสัมพันธ์เกี่ยวกับเป็นเครื่องใช้ เช่น ด้วย โดย เพราะ กับ ตาม ได้แก่
รายงานฉบับนี้ฉันเขียนด้วยมือฉันเอง
พ่อเดินทางโดยรถไฟ
4.6 บุพบทแสดงความสัมพันธ์เกี่ยวกับการเป็นผู้รับ เช่น กับ แก่ แด่ ต่อ เพื่อ สำหรับ ได้แก่
แม่บอกกับฉันว่าต้องขยันเรียน
ฉันขอมอบของขวัญนี้แก่เธอ
4.7 บุพบทแสดงความสัมพันธ์เกี่ยวกับการประมาณหรือคาดคะเน เช่น เกือบ ราว สัก ได้แก่
มีผู้ชมการแสดงเกือบหนึ่งพันคน
ฉันขอยืมเงินเธอสักสองร้อยบาท
4.8 คำบุพบทที่ไม่เชื่อมกับคำอื่น มักใช้ในหนังสือเทศน์หรือคำประพันธ์ โดยทำหน้าที่เป็นคำร้องเรียก เช่น ดูกร ดูรา ดูก่อน ข้าแต่ อันว่า ดูแน่ะ ได้แก่
ดูกรมหาพราหมณ์ ท่านจงทำตามคำที่เราบอก
ดูราสหายที่รัก ขอท่านจงมีความอดทนเถิด
*ปัจจุบันคำเหล่านี้ไม่นิยมใช้ หากจะใช้มักจะใช้คำสามานยนามหรือวิสามานยนาม เรียกชื่อหรือตำแหน่งความเกี่ยวข้องลงไปเลย เช่น นักศึกษาทั้งหลายโปรดฟังทางนี้
คำบุพบทบางคำมีรูปอย่างเดียวกับคำวิเศษณ์ แต่ใช้ต่างกันคือ คำบุพบทต้องนำหน้าคำนามหรือสรรพนาม จะใช้ตามลำพังไม่ได้ แต่คำวิเศษณ์ต้องใช้ประกอบคำที่อยู่ข้างหน้าจะมีคำตามหลังก็ได้ แต่ต้องเป็นบทขยายหรือบทกรรม เช่น
เขาอยู่ในบ้าน (บุพบท) เขาอยู่ใน (วิเศษณ์)
เขาอยู่ใกล้บ้าน (บุพบท) เขาอยู่ใกล้ (วิเศษณ์)
หน้าที่ของคำบุพบท
1.บุพบทนำหน้าคำนาม
ตัวอย่าง: ปากกาของครูหาย
2.บุพบทนำหน้าคำสรรพนาม
ตัวอย่าง: ฉันคิดถึงเธอเสมอ
3.บุพบทนำหน้าคำกริยา
ตัวอย่าง: เขาเห็นแก่กิน
4.บุพบทนำหน้าคำวิเศษณ์
ตัวอย่าง: เธอต้องทำให้เสร็จโดยเร็ว
ที่มา : วิเชียร เกษประทุม. (2557). หลักภาษาไทย. นนทบุรี: สำนักพิมพ์พ.ศ.พัฒนา.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น